Autor
Hajro Šabanadžović
Raskošni vrt Plavo brdašce
Cvijetne livade Bolesno stanje uma
Duša nade Jad i bijeda
Tragovi ljubavi Nježni dodori
Oko Plovidba u zaborav
Ljubav odi tragom kiše Ah kakve ruže
Valja nama preko Modre rijeke U bojama skriveni likovi
Tisuću valera đardina Nade Sunce i vrt
…ali kad te u daljini ugledam,
Prelazim na drugu stranu, protivnu,
Gdje me nećeš opaziti
Između prolaznika mnogih.
Pred tobom se sakrivam
Za uglove ulične
Ili za široka stabla.
U noći, sanjam kako idem pored tebe.
Na Bjelavama tri džamije
jedna vrhu malih dživ – dživkavca stremi
gdje dragana čekala nedočekala dragog
druga pri vrhu Bjelava
gdje mahala nekad završavala
i počinjala izletišta
vino piju nano age Sarajlije
treća najumilnija bočno lijevo
od dna bjelasanja
prema baštama višanja
džamija je od onih drvenih
o Bjelavama se mogu romani pisati
slike krasiti
i pišu i boje
od Isaka do Romana
pa i dalje
čista tragika
rosna poetika
radovanjem orošeni
umiveni bjelinom i milinom
prostorna muzika
uhapšena ludim humorom
mahalskih blentovija
tek okavir ženi đradinki
što ljepotu ne štedi
kako će kad se živi
TECH / Kurir
3. Zašto je svemir uređen tako da je moguć život u njemu?
Po svim zakonima verovatnoće, mi ne bi trebalo da postojimo. Galaksije, zvezde, planete i ljudi, sve ovo moguće je u svemiru koji se širio baš ovom brzinom baš u određenom vremenu posle nastanka. Ovo širenje je odredio odnos potisne sile tamne energije i gravitacione sile mase univerzuma, kojom dominira tamna materija.
Da je tamna energija bila malo jača, svemir bi se širio nešto brže i ne bi bilo vremena da se formiraju galaksije, zvezde, planete i život na (koliko znamo) jednoj od njih. Da je tamna energija bila samo malo slabija, svemir bi se urušio sam u sebe.
4. Odakle dolaze astrofizički neutrini?
Postojanje neutrina sa izuzetno visokom energijom je projektovani rezultat sudara kosmičkih zraka s fotonima, u pozadinskoj kosmičkoj mikrotalasnoj radijaciji, koja prožima univerzum. Ali ono što pokreće ovaj proces i kako se ubrzavaju kosmički zraci, to su otvorena pitanja. Jedno moguće objašnjenje je da materija koja upada u supermasivne crne rupe u centrima galaksija rađa kosmičke zrake, ali to je samo nepotvrđena teorija. Inače, majušni neutrini koji nastaju iz ovih sudara u sebi imaju toliko energije da fizičari priznaju da prosto ne znaju kako bi objasnili ovu pojavu.
5. Zašto je kosmos sačinjen od materije, a ne od antimaterije?
Antimaterija je u suštini isto što i materija – ima sva njena svojstva – osim naelektrisanja. Univerzum je, pretpostavlja se, započeo svoj život s jednakim delovima materije i antimaterije, ali materija je nekako „pobedila“, pošto su se obe ove supstance uzajamno uništile neposredno posle Velikog praska, a posle „bitke“ je ostala samo mala količina od početne količine materije. Zašto je antimaterija „izgubila rat“, to niko ne zna, priznaju fizičari. Neki misle da odgovore treba tražiti u izučavanju procesa koji se zovu „kršenja pariteta naelektrisanja“, u kojima čestice propadaju u materiju.
Za kogo (За кого)
За кого?
За кого ти цути в зима лицето?
Ај не, не за мене
За кого?
За кого ти гледа светло окото?
Ај не, не за мене
За мене, само тага остана
како твоја сенка
до мене да вечера
Либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Ај либе, мое либе веќе не боли
само рана на срцево ти ми остави.
Ај либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Кој ли те, кој ли те зеде
кој те украде,
нежен мој, гулабе?
Кој ли те, од моиве раце,
кој те откина?
Младоста ми замина
Кој ли е толку многу без душа?
Како сирак сама
липам, никој не слуша
Либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Ај либе, мое либе веќе не боли
само рана на срцево ти ми остави.
Ај либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Времето тоа пусто време
никој не гледа
времето не запира
времето, тоа пусто време
не ме лекува
ветер ќе ме оддува
времето само траги остава
на мојто лице тебе те наслика
Либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Ај либе, мое либе веќе не боли
само рана на срцево ти ми остави.
Ај либе, мое либе веќе не боли
има деној не знам кај да се оди
Za koga (za koga)
Za koga?
Za koga ti cvjeta lice zimi?
Oh, ne, ne za mene
Za koga?
Za koga ti pogledom svjetli oko?
Oh, ne, ne za mene
Za mene ostaje samo tuga
poput tvoje sjene
do mene za večerom
Ljubav, moja ljubav više ne boli
Nemam pojma kamo otići
Hej, moja ljubav više ne boli
samo mi rana od tebe na srcu ostala.
Hej, moja ljubav više ne boli
Ima dana nemam pojma kamo odim
Tko te je, tko te uzeo?
tko te ukrade,
moj dragi, golube?
Tko te je , iz mojih ruku,
tko te je oteo?
Mladost mi zamire.
Tko je toliko bez duše?
Kao siroče sama
Slušam, nitko ne sluša
Ljubav, moja ljubav više ne boli
Nemam pojma kamo otići
Hej, moja ljubav više ne boli
samo mi je rana od tebe na srcu ostala.
Hej, moja ljubav više ne boli
Ima dana nemam pojma kamo odim
Vrijeme to pusto vrijeme
nitko ne vidi
vrijeme se ne zaustavlja
vrijeme, to prazno vrijeme
ne liječi me
vjetar će me otpuhati
Vrijeme samo tragove ostavi
Na moje licu, tebe naslika
Ljubav, moja ljubav više ne boli
Nemam pojma kamo otići
Hej, moja ljubav više ne boli
samo mi je rana od tebe na srcu ostala.
Hej, moja ljubav više ne boli
Ima dana nemam pojma kamo odim
Uhh!
Ostajemo bez riječi.
Bojimo se Nebeske kazne ako i jednu zucnemo.
To je da se neboraspukne i na komade na raspe.
Šta sam radio sve ove godine
o čemu pjevam
trideset ljeta
Prvih deset o ljubavi
o ljubavi drugih deset
i još deset o ljubavi
i još dese
kako je nemam
o ljubavi pjevao
kad se na tren
dogodi
ljubav slavio
podari mi bože
još koji dan
i godinu
kako o ljubavi
jednu pjesmu
podari mi bože
podari mi bože
Prvih deset o ljubavi
o ljubavi drugih deset
i još deset o ljubavi
i još deset
kako je nemam
o ljubavi pjevao
kad se na tren
dogodi
ljubav slavio
podari mi bože
još koji dan
i godinu
kako o ljubavi
jednu pjesmu
podari mi bože
podari mi bože
Ruža života moga
u vinogradima jorgovane brala
visove srca svoga
jesenje cvijeće meni poklanjala.
Zima je nenadano došla
sunčanim valima nošena
centofilija je moja otišla
mrakom večeri pokošena.
Vulkan bješe u nama
nestalo je proljeće ono
moja je mila sada sama
i ono vrelo ljeto sretno.
Sunce naše tiho more miluje
Potok nad oblacima samuje
ranjeni đardin bol tuguje
umrlo je milo dijete moje.
Bjelina je nad ružama
Moje ljubavi umiru
praznina je u sjenama
svake nade zamiru.
Ne mogu više plakati
sve jubavi mile me lagano satiru
ne mogu više sanjati
grlice malene jedna za drugom umiru
U mladosti kob je htela kleta
da pohodim sred širokog sveta
jedno mesto meni od svih lepše –
tako ljupka usamljenost beše
tog jezera, sveg u crnom stenju,
i vrh kojeg čempresi se penju.
Ali kada pokrov noći crne,
kao sav svet, i njega ogrne,
i kad vetar mistični zašumi
naricaljku u čempresnoj šumi
tad – oh, tada, budih se s večera
pred užasom samotnog jezera.
Al’ taj užas ne bejaše strava
već nekakva naslada drhtava –
slutnja kakvu ni dragulja sila
ne bi meni nikad izmamila –
niti Ljubav, makar tvoja bila.
Smrt bi ispod otrovanog vala,
na dnu mu se grobnica skrivala
s pokojnikom što tu htede dati
svu utehu svojoj crnoj mašti,
i duh čiji pust i pun čemera
stvori Eden od tamnog jezera.
Pravda
Autor : Vedad Šabanadžović