Danas je Srijeda 20. April / Travanj 2023. godine.
Ovako su se dani natandarili:
Adio za 109 , bonđorno , u redovima, za 256 dana . Eto juče je bila nova godina, a prekjuče ljeto. Ali to ne znači da će sutra biti prekosutra. Jok. Sutra će biti šjutra.
A, u adio stađunima na današnji dan frkisanja su bila napriliku slijedeća:
1526.- U bici kod Panipata mogulski vođa Baber s 2.000 boraca porazio 10.000 vojnika sultana Ibrahima od Delhija, čime je počela dvoipovekovna vladavina Mogula nad Indijom.
1653.- Vođa Engleske revolucije Oliver Kromvel raspustio je parlament i uveo ličnu diktaturu kao lord-protektor Engleske.
1657.- Engleska flota, pod komandom admirala Roberta Blejka, napala je i potopila svih 16 španskih ratnih brodova u luci Santa Krus na Tenerifama, a potom je razorila grad.
1768.- Umro je italijanski slikar Kanaleto (Canaletto), jedan od najboljih pejzažista 18. vijeka.
Ovo pejsažista shvatiti uslovno. Sliko je krajolike sa zgradurinama. Prirode se rijetko ili skoro nikako dohvaćao. U to vrijeme priroda nije bila na cijeni, nego skupe athitektonske tvorevine.
1775.- Započela je opsada grada Bostona, početna faza Američkog rata za nezavisnost. Milicije New Englanda tom su prilikom u gradu okružile i zadržale britansku vojsku punih 11 mjeseci i na taj način spriječili strateško manevriranje nadmoćnijem neprijatelju. Američka vojska je pod zapovjedništvom Georgea Washingtona na kraju najduže bitke rata za nezavisnost blokirajući morske opskrbne puteve uspjela prisiliti Britance na povlačenje i osvojiti grad.
1808.- Rođen Napoleon III, car Francuske od 1852 do 1870. Posle poraza u francusko-pruskom ratu zbačen sa prestola, a u Francuskoj roklamovana Treća Republika.
1841.- U filadelfijskom listu “Grahams magazin” objavljena je pripovijetka Edgara Alana Poa (Allan Poe) “Ubistva u ulici Morg” koja se smatra prvom detektivskom pričom.
1889.- U Austriji rođen Adolf Hitler, osnivač Nacional-socijalističke partije, kancelar i diktator Nemačke od 1933. do 1945.
1892.- Francuska je objavila rat Austriji, Pruskoj i Sardinskoj kraljevini (Pijemont).
1893.- Rođen je katalonski slikar i vajar Huan Miro (Juan), jedan od najznačajnijih nadrealističkih umjetnika 20. vijeka.
1893.- Rođen je američki filmski glumac Harold Lojd (Lloyd), jedan od najslavnijih komičara nijemog filma (“Sigurnost na posljednjem mjestu”, “Brucoš”, “Čuvaj se, profesore”, “Luda srijeda”).
1902.- Maria i Pierre Curie izolirali su radioaktivni element radij.
Na svoju i svjetsku nesreću.
1912.- Rođen je irski književnik Bram Stoker, autor “Drakule”.
1919.- Počeo je u Beogradu osnivački kongres Socijalističke radničke partije, koja sve do početka Drugog svjetskog rata radi u ilegali. Kasnije će promijeniti ime u Komunističku partiju Jugoslavije.
1936.- Italijanske trupe su okupirale Etiopiju.
1945.- Partizani su od njemačke fašističke okupacije oslobodili otoke Lošinj i Cres.
1947.- Umro je kralj Danske Kristijan X (Christian). Veliku popularnost stekao je otporom njemačkoj okupaciji za vrijeme drugog svjetskog rata.
Jakog mu otpora. Šta znamo, možda je košpicama šico naciste.
1972.- Američki svemirski brod “Apolo-16” spustio se na Mjesec.
I za nevjerovati , vratio se, iako mnogi tvrde da nikad nije ni poletio.
1975.- Armija Sjevernog Vijetnama i južnovijetnamski oslobodilački pokret Vijetkong otpočele su odlučujuću bitku protiv američkih i južnovijetnamskih snaga. Ofanziva je za desetak dana okončana potpunom pobjedom i oslobađanjem južnog dijela zemlje, poslije čega su Sjeverni i Južni Vijetnam ujedinjeni u jednu državu.
1984.- Velika Britanija objavila da će njena administracija u Hongkongu prestati s radom 1997.
1986.- Michael Jordan postavio je rekord doigravanja u NBA ligi, postigavši na jednoj utakmici čak 63 poena.
Ih, lako ga je njemu. U to vrijeme je bio najbolji svjetski košarkaš.
1992.- Snage bosanskih Srba izvršile blokadu Sarajeva, zahtevajući podelu grada. Blokada i granatiranje grada trajali tokom celog rata koji je završen potpisivanjem Dejtonskog sporazuma u novembru 1995.
1993.- Žestoke borbe Armije BiH i HVO-a proširene su iz centralne na jugozapadnu Bosnu. Za pet dana u sukobima na obje strane je poginulo više od 200 ljudi.
1995.- -Umro je jugoslovenski političar i pisac Milovan Đilas, jedan od najbližih saradnika Josipa Broza Tita do 1954. Đilas je rođen 12. juna 1911. godine u Crnoj Gori. Od 1937. do 1954. bio je član najužeg rukovodstva Komunističke partije Jugoslavije i jedan od najbližih saradnika Josipa Broza, poslije rata i predsjednik Skupštine Jugoslavije. Odlukom Plenuma Centralnog komiteta KPJ u januaru 1954. smijenjen je sa svih funkcija poslije serije članaka objavljenih u “Borbi” i označen kao “revizionista”. Ocijenjeno je da je u spornim tekstovima ispoljio stavove “koji sadrže tendenciju likvidiranja Komunističke partije kao idejno-politički vodeće klasne političke organizacije” i pokazao da se “sve više udaljuje od revolucionarnih pozicija i približava pozicijama građanskog liberalizma”. Potom je dvaput osuđivan na višegodišnju robiju “zbog daljeg upornog antisocijalističkog pisanja i djelovanja” i pisanja “izrazito neprijateljskog prema marksizmu i socijalizmu”, kako je zvanična propaganda označila njegove tekstove objavljene u inostranstvu, posebno knjigu “Nova klasa”, u kojoj je ukazao na korupciju u partijskim vrhovima i stvaranje jedne nove privilegovane manjine.
1995.- Eric Harris i Dylan Klebold, osamnaestgodišnji učenici srednje škole Columbine iz Columbine u Coloradou, izvršili su najubojitiji napad u historiji američkih srednjih škola i četvrti najgori u historiji američkih obrazovnih ustanova. Tokom masakra u Columbineu u nepunih sat vremena živote je izgubilo 13 učenika i nastavnika, 23 ih je ranjeno, a napadači su na kraju počinili samoubistvo. Razloge ove tragedije tražili su brojni stručnjaci, a među brojnim navedenima najčešće se nalaze socijalna izolacija i neprilagođenost, dugotrajna izloženost nasilnim sadržajima, ali i lak pristup velikim količinama oružja koje je dvojac iskoristio u svom krvavom pohodu.
Odgovor je jednostavan: Dekadentni i beznadežni sistemi rađaju istovjetne naraštaje.
2003.- Virus koji izaziva atipične upale pluća (SARS) koja ozbiljno ugrožava ljudski život zahvatio je 20 zemalja. Najviše zaraženih registrirano je u Honkongu i Kini, gdje je bolest poprimila razmjer epidemije.
2010.- U eksploziji na platformi za podvodno bušenje naftnih izvora u Meksičkom zalivu, nedaleko od obale Luizijane (SAD), poginulo je 11 radnika. Slijedila je najveća ekološka katastrofa u povijesti SAD-a, kada je saopćeno da se u ocean dnevno izlije 117 tona nafte. Izlijevanje nafte zaustavljeno je tek 16. maja.