Danas je Petak 14. Jul / Srpanj , 195 dan ove 2023. godine , većini dunjaluka našteljene po eorgijanskom kalendaru.Onima drugima je još uvijek Julije Cezar glavni lav.
A ima ih koji ne znaju ni koji je dan , ni koja je noć, a godina još manje.Do nekih ni abakus nije stigao, a neki su presaugali do kragne tako da ne mogu neuron sa neuronom povezati.
Opominju nas da je preostalo je tihih (?) 170 dana i da pazimo šta zborimo. Mogli bi se okliznuti u nekom budućem kliskom danu.
Jer su nečujni. I ne osjetiš , a nema ih više. Godinama , decenijama , vijekovima ,milenijima je tako.
Ne m're ih čovjek čestito ni zagrliti ni pomilovati.
Ono , mogao bi da se čojk sjeti.
Ali odakle mu vrijeme?
Svi negdje žure i uglavnom nigdje ne stižu.
Čak naprotiv, najčešće pobjegnu od samih sebe. Pri tom , dani ispadnu samo kao neka kolateralna šteta , a ljudi obvezatna hrana za pržun. Dobro neki odu u đardine u kojima vječno teku rijeke.
Što bi poete rekle:
Ne čuli dane , ili ih ne grlili isto vam se piše. Jednom će vas pokupiti a nećete ni čuti ni osjetiti da vas miluju i grabe.
A nekako nam žao nam tih dana jer će i nas , čini se nepotrebno , pokupiti.
U pevodu:
Bilo bi dobro ne misliti o nadolazećim danima. Usporiti i cijeniti život i svaki poklonjeni dan. Jer jednom nam zasigurno neće osvanuti sutrašnji dan.
Hroničari kažu da se na današnji dan dešavalo:
1223.-Umro francuski kralj Filip Drugi Avgust, koji je tokom vladavine od 1179. ojačao kraljevsku vlast i uspješno ratovao protiv Engleza, otevši im posjede u zapadnoj Francuskoj. S engleskim kraljem Ričardom Prvim Plantagenetom – “Lavljim srcem” i njemačkim carem Fridrihom Prvim Barbarosom predvodio je krstaše u Trećem krstaškom ratu, osnovao je 1208. univerzitet u Parizu i podigao veliki dio čuvene pariske Bogorodičine crkve (katedrala “Notr dam”).
Kažu da je ostavio zvonara da nadgleda dalju gradnju.
1602.- Rođen francuski kardinal italijanskog porijekla Đulio Rajmondo Macarini, poznat kao Žil Mazaren, premijer u vladama kraljeva Luja Trinaestog i Luja Četrnaestog. Kao jedan od najvještijih diplomata svog doba postavio je temelje na kojima je Luj Četrnaesti gradio hegemonističku politiku Francuske u Evropi. Okončao je 1648. Tridesetogodišnji rat, poslije kojeg je Vestfalskim mirom Francuska od Njemačkog carstva preuzela Alzas i neke lorenske gradove. Takođe je savladao bunu plemića Fronda od 1648. do 1652. i uspostavio kraljev apsolutizam poljuljan tokom pobune.
1603.-Umro je Derviš-paša Bajezidagić, bosanskohercegovački pjesnik.
1789.- Jurišem revolucionarnih snaga osvojena je zloglasna tvrđava Bastille, glomazna četverokatna građevina s osam kula povezanih debelim zidovima služila je od 14. stoljeća kao zatvor i tamnica u pariškom predgrađu Saint Antoine, čime započinje Francuska revolucija.
U to vrijeme narod je zbog nestašice kruha i izuzetno loše i slabe žetve prethodne godine počeo napadati transporte žita i pekare.
U prvoj polovici 1789 narod traži “kruha i slobodu” i otvoreno kritizira kralja i vladu, a 17.06. proglašavaju predstavnike naroda, tj. Narodnu skupštinu.
Kraljeva žena Marija Antoaneta je izjavila: “Ako nemaju kruha, neka jedu kolače”, čime je zapamćena kao najomraženija kraljica apsolutističke Francuske. A bila je kćerka Mujine dragane Marije Terezije.
Omražena kraljica Marija Antoaneta pogubljena je na giljotini u jeku revolucije, što je snašlo i Luja XVI kad je pokušao vratiti vlast uz pomoć stranih sila.
Nizom zakona iz temelja se mijenja uređenje Francuske.
Revolucionari nisu promjenili namjenu Bastilje. Čak naprotiv. Pojačali su njene apetite.
1817.-Umrla francuska spisateljica Madam de Stal, čija je knjiga “O Njemačkoj” znatno uticala na razvoj romantizma. Kao protivnik francuskog cara Napoleona Prvog Bonaparte emigrirala je iz Francuske i potom je živjela u Njemačkoj, Italiji, Rusiji i Švedskoj. Ostala djela: romani “Delfina”, “Korina”.
1860.- Osvojen Matterhorn (4481 m, nalazi se na granici Švicarske i Italije).
1867.-Švedski proizvođač eksploziva Alfred Nobel svoj izum dinamit prvi put demonstrirao u kamenolomu kod engleskog grada Redhil.
Sada je genocidni Zapad moga da krene i još masovnije pokolje i genocide.
1887.-Umro njemački industrijalac Alfred Krup, nazvan “kralj topova”, pod čijom je upravom metalurški koncern “Krup” 1847. počeo da proizvodi teške topove. Fabrike “Krup” su u oba svjetska rata proizvodile teško naoružanje za njemačku vojsku.
To je zasluga Nobelovih izuma.
1889.- Na stogodišnjicu pada Bastilje u Parizu, u prisustvu 395 delegata iz evropskih zemalja i Amerike, počeo prvi kongres Druge internacionale. Na kongresu je usvojena odluka o proslavi 1. maja kao dana međunarodne solidarnosti radnika.
Koji 1. Maj? Da li to još iko slavi.
1989.-Rođen je Ante Pavelić, vođa zločinačkih Ustaša, hrvatski nacionalistički političar, diktator Nezavisne države Hrvatske i ratni zločinac (1941-1945) (umro 1959.).
Glavni uzor Franji Tuđmanu i njegovoj kliki.
1902.-U Sarajevu, radi širenja prosvjete i srpske nacionalne svijesti Srba u Bosni i Hercegovini, osnovano srpsko kulturno-prosvjetno društvo “Prosvjeta”, koje je imalo veliki broj članova i donatora i raspolagalo je znatnom imovinom. Zahvaljujući pomoći “Prosvjete”, prve generacije srpskih đaka i studenata iz BiH masovnije su počele da se školuju prema tadašnjim evropskim standardima. Društvo je otvorilo veliki broj čitaonica, štampalo mnogo popularnih knjiga radi prosvjećivanja naroda, a u Sarajevu je otvorilo veliku Centralnu biblioteku. U “Prosvjeti” su bili aktivni mnogi značajni Srbi iz BiH, uključujući Aleksu Šantića, Petra Kočića, Vasilja i Šćepana Grđića, Đorđa Pejanovića, Pera Slijepčevića.
Prosvjeta se nije bavila samo prosvjeto. Razmatrala je i mogućnosti Garašeninovi načrtanija , sa posebnim aspektom glede Bosne.
1904.Rođen jevrejski pisac Isak Baševis Singer, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1978, čija su djela inspirisana tradicijom i folklorom Jevreja u istočnoj Evropi, posebno u rodnoj Poljskoj, u kojoj je živio do preseljenja u SAD 1935. Djela: romani “Satana u Goraju”, “Moskatovi”, “Mađioničar iz Lublina”, “Rob”, “Imanje”, “Posjed”, “Neprijatelji: ljubavna priča”, “Šoša”, zbirke priča “Gimpel luda”, “Spinoza iz Pijačne ulice”, “Kratki petak”, “Seansa i druge priče”, “Strasti”, “Stara ljubav”, memoarske knjige “U sudnici mog oca”, “Dječak u traganju za Bogom”, “Mladić u traganju za ljubavlju”, “Izgubljen u Americi”.
1910.-Rođen je William Hanna, svjetski poznati animator.
1913.- Rođen američki državnik Lesli Linč King – junior, poznat kao Džerald Ford, predsjednik SAD od 1974. do 1977.
1918.-Rođen švedski filmski režiser i scenarista Ingmar Ernst Bergman, trostruki dobitnik “Oskara”, koga su najviše zaokupljali etički i psihološki problemi čovjeka. Njegov naglašeni lirizam je često prerastao u halucinantne stilizacije tema i motiva, a prefinjen rad s kamerom i isprekidani narativni stil su doprinijeli tamnom slikanju ljudskih sudbina. Filmovi: “LJeto sa Monikom”, “Noć klovnova”, “Osmijeh ljetnje noći”, “Sedmi pečat”, “Divlje jagode”, “Zimsko svjetlo”, “Lice”, “Djevičanski izvor”, “Đavolje oko”, “Tišina”, “Persona”, “Krici i šaputanja”, “Licem u lice”, “Zmijsko jaje”, “Svijet marioneta”, “Fani i Aleksander”.
1933.-U Njemačkoj zabranjene sve političke partije, osim nacističke.
Pitamo se što baš nju nisu zabranili. Mora da je imala dobrih veza sa mostruoznim vladarima naciostičko-genocidne Njemačke.
1939.- Rođen je Karel Svoboda, češki skladatelj.
1951.-Prvi prijenos sportskog događaja u boji (konjske trke).
1954.-Umro je Jacinto Benavente, španski pisac, nobelovac.
1958.-U Iraku ubijen kralj Fejsal i vojnim udarom uspostavljen republikanski režim. Oficiri-pučisti ubili su i prestolonasljenika Abdula Ilaha i premijera Arapske federacije Iraka i Jordana generala Nurija el Saida, a vlast je preuzeo general Abdul Karim Kasem.
1959.-Prvi brod na atomski pogon “US Long Beach” porinut je u Kvinsiju, u Masačusetsu. Brod je imao dva nuklearna reaktora i mogao je postići brzinu od 30 čvorova na sat.
Počinje masovni pomor morskog života.
1960.-Rođena je Jane Lynch, američka glumica.
1965.-Američki satelit “Mariner 4”, lansiran 1964, napravio prve fotografije Marsa.
1971.- Sud u Štokholmu dvojicu hrvatskih terorista, ubica jugoslovenskog ambasadora u Švedskoj Vladimira Rolovića, osudio na doživotnu robiju.
1971.-U Sarajevu je umro bh. pjesnik Mak Dizdar (1917.- 1971.). Njegova djela ¨Kameni spavač¨ i ¨Modra rijeka¨, spadaju u najznačajnija djela bh. poezije.
Moramo vas ispraviti hroničari, jer ste slabi poznavaoci poezije i umjetnosti. Mak Dizdarova poezija spada u samo vrh svjetske pozije.
1976.-Kina u Africi okončala gradnju željezničke pruge “Tanzam”, koja je povezala Zambiju i luku Dar es Salam u Tanzaniji.
Nemojte misliti da to radila besplatno. Joj nikako. Debelo je to Kina naplatila.
1988.- Iran u UN optužio SAD za “varvarski zločin” zbog obaranja iranskog putničkog aviona u Persijskom zalivu.
Amerima to nije ništa. Malo se vježbali, da vide kakva im je bojeva gototvost.
1991.-Predsjedništvo SFRJ većinom glasova donijelo odluku o premještanju jedinica JNA sa teritorije Slovenije u druge republike.
1992.-.Savezna skupština za prvog premijera Savezne Republike Jugoslavije izabrala američkog biznismena srpskog porijekla Milana Panića.
Koja i čija skupština hroničari. Objasnite ljudima da znaju.Slovenija aut.Hrvatska u dogovorenom krađorđevskom ratu. Bosna priznata kao država. Makedonija nije u sastavu dvočlane genocidne države.
1997.-Međunarodni sud za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije u Hagu osudio je bosanskog Srbina Dušana Tadića na 20 godina zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju Bošnjaka 1992. na području Prijedora, u sjeverozapadnoj Bosni.
1998.- Na Tajvan, kao učesnik seminara o naučnim i tehnološkim dostignućima, doputovao kineski ministar Džu Lilan, postavši prvi član vlade Kine koji je stupio na tlo tog kineskog ostrva.
1999.-Obnovljeni su avio letovi između Argentine i Foklandskih ostrva, prvi put nakon Foklanskog rata iz 1982. godine.
2000.- SAD i Vijetnam sklopili su, 25 godina nakon završetka Vijetnamskog rata, trgovinski ugovor, koji je Hanoju otvorio put u Svetsku trgovinsku organizaciju.
2000.- Sud u Majamiju obavezao je najveće američke proizvođače cigareta da plate 145 milijardi dolara na ime odštete pušačima Floride zbog ugrožavanja njihovog zdravlja.
2001.-Vlada Srbije saopštila je da je u akumulacionom jezeru hidroelektrane Perućac otkriven kamion-hladnjača u kojem je pronađeno između 50 i 60 leševa za koje se pretpostavlja da su žrtve rata na Kosovu 1999.
2002.-Jedan pripadnik neo-nacističkog pokreta pucao je na francuskog predsednika Žaka Širaka na proslavi Dana pada Bastilje. Osumnjičeni je brzo uhvaćen, a parada je nastavljena.
2004.-Iračka policija uhapsila članove terorističke ćelije, saradnike Al kaide, koja je okrivljena za više bombaških napada, među kojima i onaj u Kerbali krajem marta, u kojem je poginulo više od 100 šiitskih hodočasnika.
2007.- Rusija suspendovala učešće u Sporazumu o Konvencionalnim snagama Evrope /CFE/, koji ograničava broj teškog naoružanja raspoređenog između Atlantskog okeana i Urala.
2009.- Kolegijum Evropske komisije usvojio odluku da se Savjetu Evropske unije u dalju proceduru uputi zvanični prijedlog o liberalizaciji šengenskog viznog režima za građane Srbije, Makedonije i Crne Gore.
(Izvor Beta)