Daily Archives: 20. Jula 2023.

Danas je Četvrtak 2o.  Jul / Srpanj 2019. godine najnovije ere krojene po mjeri  sveštenstva , krišćana i arijevaca. Tako nam pasulj lego. Ko nam kriv kad znamo samo klepiti ušima , mada veći dio dunjalučana nisu obdarene fizičkim  klempama.

Ujedno ova 24 sata su 201 dan ove godine, i to svih  , jako pedantnih  1440 minuta  , oliti 86.400 još pedantnijih sekundi. I minute i sekunde , pod pokroviteljstvom sati i izvršnom upravom  dana , rade ko turbo usisivaći , koji mogu usisvati bezbrojnu gutu  ljudi na dan. 

Danas smo se ostavili abakusa i kanafnih čvorova i prišuljali se računaru. Bolje da nismo

Globalna statistika pokazuje da se u svakoj sekundi dogodi 1,78 smrti, što je 107 smrti po minutu, 6.390 po satu, 153.000 po danu, 56 miliona po godini i zaprepašćujućih 3,9 milijardi smrti u toku jednog prosečnog životnog veka, ako se kaže da on traje 70 godina.

Ali ova statistika se manje više odnosi na prirodnu pojavnost smrti .Nasilne , neljudske smrti je teško upratiti i pobrijati. Dunjaluk vri od ratova , gladi , ljudskih zločina nespojivih ljudskom  umu …

Nažalost, smrt je svuda oko nas, a jednog dana će zarobiti i nas. Vako il nako.

E sada vama ostavljamo da izračunate koliko će ljudi nestati sa lica zemlje u  preostalihj 164  dana do kraja godine.

Dani  za danom se kroz eter propadaju , na dohvat su ruke ali nam migolje ,  da nam  sreću ne pomute.

Ne mogu , jer jer sve je zapisano . Prolaze  oni skoro  nehajno . Godinama, eonima, od iskona

Ljudi manje više okreću glavu od njih. Ne mare , a trebali b, jer statistike su neumoljive.

Što bi poete rekle:

-Okrećeš mi leđa i odlaziš.  Džab džaba , imena zapisana u danima se nikad ne brišu.

U prevodu:

-Ljeto je . Slušajte neku ljepotu ( bome i gledajte) i uživajte , vruće  je, manite se statistike  i mislite na lijepe stvari.

Istoričari i hroničari , avjerovatno i povjesničari , se dogovorili, pa kažu:

1304.-Rođen italijanski pisac Frančesko Petrarka, najznačajniji preteča renesanse. U francuskom gradu Avinjon, gdje je dugo živio, sreo je lijepu Lauru kojoj je posvetio zbornik od 366 soneta, kancona i madrigala, poznat kao “Kanconijer”. U tom intimnom dnevniku pjesnički je oblikovao najtananija osjećanja, nemir i melanholiju. Snažno je uticao na italijansku i svjetsku književnost, uključujući pjesnike u Dubrovniku u 15. i 16. vijeku. Bavio se i istorijom i filozofijom i iz tog opusa se ističe ep “Afrika”, u kojem je opisao Drugi punski rat.

Humanista i zaljubljenik u ljubav, za razliku od čovjekomrsca dantea.

1402.-Mongolski kan Tamerlan u bici kod Angore (sada Ankara) do nogu potukao vojsku turskog sultana Bajazita Prvog i zarobio sultana, koji je 1403. umro u mongolskom ropstvu.

1654.- Potpisan anglo-portugalski sporazum kojim su počeli dugogodišnji saveznički odnosi Engleske i Portugala.

1785.-Rođen turski sultan Mahmud Drugi, koji je tokom vladavine od 1808. do smrti 1839. preduzeo niz reformi u nastojanju da centralizuje feudalno-apsolutističko ustrojstvo Otomanske imperije, a 1826. je uništio janjičare. Surovo je gušio srpske, grčke i rumunske nacionaloslobodilačke pokrete, ali nije uspio da suzbije težnje Srba, Grka i Rumuna da stvore nezavisne države. Poslije tursko-ruskog rata od 1806. do 1812. Bukureštanskim mirom je amnestirao učesnike Prvog srpskog ustanka i obećao Srbiji izvjesnu autonomiju u okviru Otomanskog carstva, što je pokušao da izigra. Poslije novog tursko-ruskog rata od 1828. do 1829. morao je Jedrenskim mirom da prizna autonomiju Srbiji, Vlaškoj i Moldaviji, a Grčkoj nezavisnost.

Rasulo je počelo. Nema više ugodnih otomana.

1847.-Rođen njemački slikar i grafičar Maks Liberman, najznačajniji predstavnik njemačkog impresionizma. U početku je realistički obrađivao sentimentalne žanr-scene, a kasnije se priklonio nazorima francuskih impresionista, što je posebno uočljivo u pejzažima.

1866.- Italijanska flota u austrijsko-pruskom ratu, u koji je Rim ušao na strani Berlina da bi osvojio Veneciju i zagospodario Jadranskim morem – teško poražena u bici kod ostrva Vis od brojčano slabijih austrijskih pomorskih snaga, izgubivši pri tome više od 1.100 ljudi.

1868.- Prvi put su korištene taksene markice na cigaretama.

1871.-British Columbia postaje šesta kanadska provincija.

1866.-Viška bitka, u kojoj je malobrojnija flota Habsburške Monarhije (u kojoj su većinu činili hrvatski mornari) pobijedila flotu Kraljevine Italije.

1890.- Rođena američka filmska glumica Teodosija Gudmen, poznata kao Teda Bara, prvi “vamp” u istoriji kinematografije, tip fatalne žene koja izaziva masovne erotske fantazije. Filmovi: “Kleopatra”, “Karmen”, “Saloma”, “Žena tigar”, “Dama s kamelijama”, “Pjesma sirene”.

1890.- Rođen grčki kralj Đorđe II, koji je stupio na prijesto 1922, a već 1923. zbačen. Vratio se 1935, a poslije njemačkog napada u Drugom svjetskom ratu, 6. aprila 1941. s Vladom se povukao u emigraciju, odakle se uz pomoć Engleza vratio 1946.

Odi mi dođi mi, izdaj, pobjegni ,sačuvaj živu glavu, ali kruna  ne ispuštaj.

1903.-Ford predstavio prvi automobil.

1917.- Srpska vlada premijera Nikole Pašića i Jugoslavenski odbor hrvatskog političara Ante Trumbića na grčkom ostrvu Krf u Prvom svjetskom ratu potpisali tzv. Krfsku deklaraciju, kojom su južnoslovenski narodi u Austro-Ugarskoj zatražili ujedinjenje sa Srbijom u zajedničku državu pod nazivom Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca na čelu sa dinastijom Karađorđevića.

1919.-Počeo dvodnevni generalni štrajk radnika Jugoslavije kao znak solidarnosti s revolucijama u Sovjetskoj Rusiji i Mađarskoj, kojim je vlada prisiljena da odustane od učešća u oružanoj intervenciji radi gušenja tih revolucija.

1919.- Rođen novozelandski oficir i planinar Edmund Persival Hilari, koji je, s Nepalcem Tenzingom Norgajom iz plemena Šerpasa, prvi osvojio najviši planinski vrh svijeta. Njih dvojica su se u maju 1953. popela na “krov svijeta” – Mont Everest (tibetanski Čomolungma), 8.848 metara visok vrh planinskog masiva Himalaji.

1923.-Ubijen meksički revolucionar, vođa seljačke revolucije 1910. Fransisko Pančo Vilja.

1937.-Umro italijanski elektroinženjer i pronalazač Guljermo Markoni, jedan od pionira bežične telegrafije, koji je 1909. podijelio Nobelovu nagradu za fiziku s njemačkim naučnikom Karlom Ferdinandom Braunom. Uspio je 1901. da prvi preda bežični signal preko Atlantskog okeana i uspješno je usavršavao i primjenjivao sopstvene i tuđe pronalaske. Podizao je radio-stanice i eksperimentisao u bežičnoj telegrafiji, ali poslije eksperimenata srpskog naučnika Nikole Tesle i ruskog fizičara Aleksandra Stepanoviča Popova. Jedno vrijeme je smatran pronalazačem radija, ali mu je presudom Vrhovnog suda SAD oduzet patent, jer je Tesla već patentirao pronalazak u Federalnom birou SAD za patente.

Mnogo je Markoni krao od Tesle.

1938.-Rođena američka filmska glumica Nataša Gardin, poznata kao Natali Vud, jedna od rijetkih koja je postala filmska zvijezda kao dijete (“Čudo na 34. ulici”) i uspjela da ostvari uspješnu filmsku karijeru i kad je odrasla. Filmovi: “Buntovnik bez razloga”, “Sjaj u travi”, “Tragači”, “Priča sa zapadne strane”.

Natali, Natali. Ljubomorni muž te potopi i nikom ništa

1944.-U “Vučjoj jami” kod Berlina njemački pukovnik Klaus Šenk Graf fon Štaufenberg u Drugom svjetskom ratu pokušao atentat na Adolfa Hitlera, ali je vođa Trećeg rajha od eksplozije samo lakše ranjen. Neuspjeli atentat glavom je platilo više njemačkih visokih oficira, učesnika u zavjeri, uključujući felmaršala Ervina Romela, koji je prinuđen da izvrši samoubistvo.

1945.- Umro francuski pisac Pol Valeri, izuzetan stilista, jedan od najvećih evropskih liričara 20. vijeka, član Francuske akademije, Međunarodnog instituta intelektualne saradnje pri Društvu naroda u Ženevi i počasni doktor mnogih univerziteta. Nastavio je poeziju simbolista, dajući joj nove misaone tonove i strožu formu, i pisao je stilski briljantno uglačanu prozu. Djela: poeme “Mornarsko groblje”, “Mlada Parka”, eseji “Uvod u metod Leonarda da Vinčija”, “O plesu”.

Ne strožu nego veoma strogu formu koju rijezki uspijevaju da dostignu.

1951.-Tokom molitve u jerusalimskoj džamiji Al Agsa jordanskog kralja Abdulaha ubio Palestinac.

1954.- U Ženevi zaključeno primirje o Indokini, kojim je Vijetnam podijeljen na dva dijela. Francuska se obavezala da se povuče iz Sjevernog Vijetnama i da poštuje nezavisnost Laosa, Vijetnama i Kambodže.

Počinje strmoglav Francuske kao svjetske velesile.

1956.Francuska je priznala nezavisnost Tunisa.

1969.- Američki kosmonaut Nil Armstrong postao prvi čovjek koji je stupio na Mjesec, rekavši po izlasku iz lunarnog modula “Orao”: “Ovo je mali korak za čovjeka, ali veliki za čovječanstvo”. Na Mjesec je potom kročio Edvin Oldrin, a Majkl Kolins je dotle kružio oko Mjeseca u svemirskom brodu “Apolo 11”, čekajući njihov povratak.

Neki opet tvrde da je rekao:

Oni nas gledaju!

1970.-Rođena je prva beba na ostrvu Alkatraz (čuveni zatvor u SAD).

1973.-Umro je Bruce Lee, kultno ime među obožavateljima borilačkih vještina. Bruce Lee umro je u 32-oj godini života, na vrhuncu slave.

20.jula/srpnja 1973.- dok je snimao film “Igra smrti” (Game Of Death – Bruce Lee's Game Of Death, koji je poslije dovršio njegov prijatelj Robert Clouse), otišao je u posjet prijateljici, glumici Betty Ting Pel, kojoj je kanio ponuditi glavnu žensku ulogu u svojem sljedećem filmu. Boljela ga je glava pa mu je ona ponudila tablete protiv boli koje je i sama koristila. Samo nekoliko trenutaka nakon što ju je progutao, Bruce Lee se onesvijestio. Uspaničena Ting Pel odmah je pozvala hitnu pomoć, no kad su bolničari stigli, on je već bio mrtav.

Liječnici su napisali da je glumac u 32. godini umro od cerebralnog edema, izazvanog alergijskom reakcijom na lijek koji dotad nije uzimao. Mnogi nisu mogli povjerovati kako je zdrava osoba, u naponu snage, tako iznenada umrla. Sumnjalo se i da ga je Betty Ting Pel otrovala pa je dugo morala dokazivati svoju nevinost, drugi su, pak, tvrdili kako je netko ljubomoran na njegov uspjeh bacio na njega kletvu te je njegova smrt djelo demona.

1974.-Turska armija počela invaziju na Kipar, pod izgovorom “zaštite” turske nacionalne zajednice, poslije koje na trećini tog mediteranskog ostrva formirana marionetska “Turska Republika Sjeverni Kipar”. Nju, sem Ankare, ne priznaje niko u svijetu.

Priznavali ili ne priznavali ona postoji i funkcionira.

1976.-Američki kosmički brod bez ljudske posade “Viking 1” spustio se poslije 11 mjeseci leta na Mars i počeo da šalje na Zemlju jasne snimke te planete.

1982.-Od aktiviranih eksplozivnih naprava, koje su teroristi Irske republikanske armije postavili u “Hajd parku” i “Ridžents parku” – u centru Londona, poginulo je 10 britanskih vojnika.

1988.-Južna Afrika, Angola i Kuba prihvatile sporazum o povlačenju stranih trupa iz Angole i priznavanju nezavisnosti Jugozapadne Afrike (Namibija).

1989.-Burmanska vojna hunta stavila u kućni pritvor vođu opozicije Aung San Su Či, koja je dobila Nobelovu nagradu za mir, zbog njene otvorene kritike brutalnih metoda vladavine vojnog vrha.

1994.-Šef izraelske diplomatije Šimon Peres doputovao u posjetu Jordanu kao najviši izraelski funkcioner koji je do tada posjetio tu susjednu arapsku zemlju.

1996.- U Burundiju pobunjenici iz plemena Hutu napali izbjeglički logor suparničkog plemena Tutsi, usmrtivši oko 320 ljudi, mahom žena i djece.

Masakar je počeo.Milioni izmasakriranih i nestalih.

1996.- Otvorene su 26. Olimpijske igre u Atlanti.

1997.- Državna izborna komisija objavila zvanične rezultate parlamentarnih izbora u Albaniji, kojima je potvrđeno da su socijalisti osvojili dvotrećinsku većinu.

1997.- Turske snage bezbjednosti ubile 50 pripadnika pobunjeničke kurdske Radničke partije Kurdistant u blizini grada Juksekova na jugu Turske.

Jadnim Krdima Turci nikad ne prestaju raditi o glavama, dok ih sve ne potamane.

2000.- Poslije devet dana pregovora završen bliskoistočni mirovni samit u Kemp Dejvidu. Rješenje za višedecinijski sukob nije nađeno, a sukobi Izraela i Palestinaca nastavljeni.

2000.-Korzikanski nacionalisti prihvatili, poslije pregovora u Parizu, ponudu francuske vlade o autonomiji ostrva. Time okončane 20-godišnje tenzije između separatista i vlasti.

2001.-Poslije 20 godina pauze iz Bagdada krenuo prvi putnički voz ka Turskoj, koji je narednog dana stigao u Gaziantep.

2001.-Njemački lideri polaganjem vijenaca zvanično odali poštu oficirima za atentat na Adolfa Hitlera prije 57 godina.

2004.-Narodna skupština RS izabrala za predsjednika poslanika i portparola SDS-a Dušana Stojičića, umjesto smijenjenog Dragana Kalinića, i verifikovala mandate sedmorici novoizabranih poslanika SDS, koji su u zamijenili poslanike ove stranke koje je 30. juna smijenio visoki predstavnik u BiH Pedi Ešdaun.